Tagarchief: De Grote-Renovatie-Enquête

renovatie vraagt om differentiatie in kennisaanbod

door Martin Liebregts

Iedereen kan verstand hebben van het aanpassen van bestaande gebouwen en woningen. Zo wordt er breed maatschappelijk gedacht, omdat iedereen woont en op een of andere manier ervaringsdeskundige is. Deze gedachte vormt het grootste gevaar voor een succesvolle aanpak van de kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad. Onwetendheid of onbekendheid levert in het dagelijkse leven een groot risico op, omdat je niet weet waar de problemen zich bevinden. Nu renovatie bijna twintig jaar in sluimerstand heeft geleefd en er beperkte ervaring in de praktijk is opgedaan, is het van belang kennis, onderwijs en onderzoek een nieuwe stevige basis te geven. Rond 2000 zijn op dit kennisgebied bijna alle renovatieschepen verbrand. De colleges op universiteiten, hoge scholen en academies rond dit thema zijn toen uit het onderwijscurriculum verdwenen. Tegelijkertijd is het enige vaktijdschrift ‘Renovatie & Onderhoud’ opgehouden te bestaan. Het was alsof de praktijk stopte, terwijl het aanbod alleen maar groeide. En nu weer tien jaar verder na de financiële crisis en de verdere verandering van de woningvoorraad neemt de belangstelling exponentieel toe. Het is alsof iedereen van vakantie terug is en zich weer wil bezig houden met wat hem of haar dagelijks omringt.
Eind 2006 is het nieuwe vakblad ‘Renovatie’ ten doop gehouden (1). Nu, enkele jaren verder met een crisis als intermezzo, speelt de vraag waar de kennisbehoefte nu ligt ten aanzien van het renovatievak. Met de Grote-Renovatie-Enquête, die rond 2009/2010 gehouden is, in combinatie met diepte-interviews en rondetafelgesprekken (2), hebben we gepoogd hier een voorlopig antwoord op te geven. Dit artikel is een eerste verkenning naar de kennisbehoefte rond het vak renovatie.

Verder lezen

My home is my castle of laat de vraag domineren

door Martin Liebregts

Iedereen droomt ervan om van zijn woning zijn plekje te maken. De veel geciteerde titel ‘My home is my castle’ onderstreept dit nog eens vet. De aanbieders op de woningmarkt van bestaande en nieuwe woningen beseffen dat nog te weinig. Ze worden belemmerd door hun eigen (voor-) oordeel, die een open benadering van de opborrelende vraag en daarbij behorende innovatie in de weg staat. De bouwwereld is paternalistisch. De deskundigen – architecten, producenten, bouwers – denken te weten wat goed is voor de mens en een begrijpelijke toelichting is niet nodig. Ze vergeten in wezen hun eigen afwegingen bij de keuze van een woning en de aanpassing ervan. Of denken dat hun afweging aan een bovennatuurlijke waarde is ontleend.

Verder lezen

De innovaties voor de bestaande bouw beginnen pas

Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Er worden miljarden omgezet door de toeleverende industrie bij de kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad, maar de innovaties blijven bescheiden. En voor zover er sprake is van innovaties ligt de afgelopen jaren de nadruk op energiebesparing en installaties. Van een structurele aanbodgerichte markt, waarbij de ontwikkelingen gestuurd worden door het zoeken naar een betere kosten-kwaliteit verhouding in combinatie met ruimte voor maatwerk, is nog lang geen sprake. Ook de toeleverende industrie is een afwachtende partij, die haar inspanningen door de conjunctuur laten leiden in plaats van door vraagpotentie op termijn.(1)

De omvang van innovaties

Bij een terugblik in de tijd over een langere periode is het opmerkzaam hoe allerlei ontwikkelingen die nu ingezet zijn op de kwaliteit van de woningvoorraad, bepaald worden door de conjunctuur of soms de waan van de dag. Dit geldt ook voor de innovaties van de toeleverende ten aanzien van de bestaande woningvoorraad. Bijna 20 jaar lang (tussen 1985 en 2005, figuur 1) is er bijna niets gebeurt met betrekking tot het op de markt brengen van nieuwe producten. In die periode ligt de nadruk vooral op het verbeteren van de kwaliteit, respectievelijk prestaties variërend van conditiemetingen tot kwaliteitsborgingen. De toename aan innovaties in de laatste jaren scoren vooral op het gebied van energiebesparing/-reductie. Ze worden dus gestuurd door hypes. Op zich niets mis mee, als het maar een structurele bijdrage tot kwaliteitsverbetering van de bestaande woningvoorraad met zich meebrengt.

Verder lezen