Categoriearchief: Kringloopdenken

Pamflet, renovatie als Hollands-Herontwerp.

Pamflet, Renovatie als Hollands-Herontwerp

Door: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

De traditie van de Nederlandse woningbouw nodigt uit om op een niet orthodoxe wijze naar de kwaliteitsaanpassing ervan te kijken. De stringente bemoeienis van de overheid in de vorige eeuw met de woningbouw en de overal terugkerende rijtjeswoningen, vragen om een projectoverstijgende benadering, waarbij vooral ruimte wordt gegeven aan maatwerk en individuele keuze. De naam van het boek: ‘Pamflet, Renovatie als Hollands-Herontwerp’ poogt dit thema te vangen.

Het gaat dus om de zoektocht naar de serie van één, waarbij nieuwe samenwerkingsvormen een ondersteuning kunnen zijn voor de gewenste en noodzakelijke productinnovatie. Laat deze publicatie, waarbij de huidige koplopers in de markt tonen hoe het aanbod er op dit moment bij staat, een startpunt zijn voor de noodzakelijke versnelling.

BouwhulpGroep

Voor meer informatie klik hier

Het nieuwe renovatieaanbod: tussen kringloopdenken en productinnovatie

Auteur: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Kringloopdenken richt zich op het streven om de kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad uit te voeren met een zo gering mogelijke milieubelasting en zoveel mogelijk hergebruik van materialen. Juist dit onderscheidt de renovatie structureel van de vervangende nieuwbouw. Het gaat dan dus om optimaal de mogelijkheden van de bestaande voorraad te benutten.
In de huidige markt van het renovatieaanbod van bouwbedrijven spelen de volgende thema’s rond het kringloopdenken in de visies een rol:

  • Reductie van verspilling: minder faalkosten door integratie van de processen van de diverse partijen.
  • Meer prefabricage en denken in montage en demontage.
  • Reductie van de verkeersbeweging bij verbouwen.
  • Continuïteit bij de kwaliteitsinstandhouding in de tijd.
  • Meer oog voor het gebruik, de vraag en de sociale duurzaamheid.

En natuurlijk krijgen energiebesparing en reductie op de exploitatiekosten een belangrijke rol toegewezen, maar die worden verwoord door nadruk te leggen op de continuïteit in de tijd. (total cost ownership)
Op zich niets schokkends op het eerste gezicht. Maar als dit de opgave voor de kwaliteitsaanpassing van de voorraad is, dan is er de komende periode sprake van een aardverschuiving. Het denken over de opgave verandert er structureel mee. Totaal nieuwe oplossingen staan ons te wachten.
In dit artikel wordt de praktijk ten aanzien van Slim&Snel, Integraal en Betaalbaar nader belicht en van commentaar voorzien. Gepoogd wordt zo contouren voor een toekomstig duurzaam renovatieaanbod te schetsen. De inhoud is mede gebaseerd op wat een twintigtal bouwbedrijven hebben geformuleerd als specificaties van hun vernieuwd aanbod. (1)

Verder lezen

Een sprong voor Panzer

De Alliantie Dak+ presenteert met Panzer de serie van één op de Manifestatie de Voorsprong. Het concept wordt op 24 november tentoongesteld aan opdrachtgevers en brengt daarmee het idee dichterbij de vraagzijde. De manifestatie biedt een overzicht van innovatieve en actuele bouwconcepten voor nieuwbouw en de bestaande bouw. Deze bijeenkomst vindt plaats in een voormalige fabriekshal van Enka in Ede.

Verder lezen

Een sprong voor Panzer

De Alliantie Dak+ presenteert met Panzer de serie van één op de Manifestatie de Voorsprong. Het concept wordt op 24 november tentoongesteld aan opdrachtgevers en brengt daarmee het idee dichterbij de vraagzijde. De manifestatie biedt een overzicht van innovatieve en actuele bouwconcepten voor nieuwbouw en de bestaande bouw. Deze bijeenkomst vindt plaats in een voormalige fabriekshal van Enka in Ede.

Verder lezen

Projectoverstijgend renovatie-aanbod heeft een vraag nodig

Auteur: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Volop ruimte
Het woningaanbod kent veel overeenkomsten, mede door de ingrijpende bemoeienissen van de overheid met de totstandkoming in de afgelopen honderd jaar. En nog steeds doen we in de praktijk van de kwaliteitsaanpassing of elk project en elke woning uniek is. Natuurlijk zijn er veel verschillen te noemen in grootte, onderhoudsgeschiedenis en aanpassingen in de tijd, maar dat hoeft nog niet tot een structureel ander aanbod voor kwaliteitsaanpassing te leiden. Een sprekend voorbeeld is de keuken. Op een reeks kleine onderdelen zijn er uiteenlopende verschillen te noemen tussen het keukenaanbod in Nederland. Toch voorziet het aanbod op de markt door modulering en standaards met passend maatwerk in de vraag van alle dag. Er is geen keukenleverancier die voortdurend hamert op de verschillen, maar eerder op de overeenkomsten ervan. En als we de bestaande woningbouw nader bekijken, dan zijn er veel overeenkomsten, niet alleen op het niveau van de keuken. Ondertussen lijken de rijtjeswoningen veel op elkaar. Zijn de portieken uit de periode 1955-1975 bijna kopieën van elkaar, evenzo de galerijwoningen. Er zijn ca. 1,4 miljoen doorzonwoningen, een groot deel van de grondgebonden woningen bezit een pannen zadeldak en bijna alle woningen van na 1920 hebben als gevel een spouwconstructie, waarbij (dragend) binnenblad en buitenblad gescheiden zijn. Gezien de eigenschappen van de woningvoorraad is er volop ruimte voor een aanbod dat een project overstijgt.

Verder lezen

Prijsvraag Hollands-Ontwerp Award 2012

Prijzengeld t.w.v.: € 5.000
Deadline: 1 februari 2012

Bouwen doen we niet meer alleen. De tijd dat er één oplossing of één persoon leidend is, is verdwenen. We hebben te maken met vele mensen, regels en oplossingen die de huidige vraag domineren. Welke student weet zijn rol te vervullen in dit ‘collectief bouwmeesterschap’. Wie heeft het beste idee voor de bestaande bouw 2012 en ontvangt naast het prijzengeld een nieuwe baan!
Voor de derde maal wordt de prijsvraag Hollands-Ontwerp Award gebruikt als podium om innovatie in de bestaande bouw te stimuleren. Centraal dit jaar staat het thema ‘kringloopdenken’. Waar het verleden, heden en de toekomst met elkaar verbonden worden als een continuüm. Met andere woorden wat weet je met innovatie te benutten van de bestaande woning. Hoe kun je met innovatie inspelen op de vraag van de huidige gebruiker met een goede kosten-kwaliteitsverhouding en beperking van de milieubelasting. En in hoeverre draagt de innovatie bij tot een levensduurverlenging en de rendabele investering die daarmee gepaard gaan?

De jury wordt –net als vorig jaar-  voorgezeten door Mathijs van Dijk – Directeur Well Design. Overige juryleden worden gevormd door enkele aandeelhouders van de weblog Hollands-Ontwerp, in alfabetische volgorde: Doris de Bruijn – Bouwkundig productontwikkelaar SlimRenoveren, Jan Willem van de Groep – Programmaregisseur SEV EnergieSprong, Remco Spiering – Projectmanager SBR en Yuri van Bergen – adviseur BouwhulpGroep (secretaris). Aanmelden kan tot 1 december 2011. Klik hier om je in te schrijven.

De inzendingen maken deel uit van de tentoonstelling ‘Hollands-Ontwerp’ tijdens de Renovatiebeurs 2012 te ’s-Hertogenbosch. Hier worden de beste ideeën drie dagen aan een breed publiek tentoongesteld.

Verder lezen

Met een dak wordt lucht ruimte

Door: Yuri van Bergen en Karleun Liu

De economische en culturele ontwikkelingen in de maatschappij zorgen ervoor dat eisen, die aan een woning worden gesteld, voortdurend wijzigen. Bijvoorbeeld het dak dient niet langer enkel als beschermer tegen weer en wind, maar moet een oplossing bieden voor het besparen van energie, opwekken van energie, hergebruik van hemelwater en ruimte bieden voor slapen of hobby(1).

Nederland telt 7,1 miljoen woningen, waarvan circa 2,3 miljoen in bezit zijn van woningcorporaties. In Nederland domineert de eengezinswoning en zij omvat circa 70 procent van het totale bezit. Uit de periode 1950–1975 gaat het om ruim 2,5 miljoen woningen, waarvan circa 1,5 miljoen in de categorie doorzon vallen. Dat is meer dan 100 miljoen vierkante meter dak!
Het aantal partijen dat zijn diensten voor het dak aanbiedt, is gegroeid van één naar een keten van hoofd- en nevenaannemers. Samen met de opdrachtgever wordt iedere keer gezocht naar de technische en logistieke oplossingen, specifiek voor het complex. Voor de eindgebruiker is de werkwijze onnodig duur, met veel overlast, weinig keuzemogelijkheden en veel risico’s op kwaliteitstekortkomingen.

Alliantie Dak+(2) denkt met het zichtbaar en haalbaar maken van nieuwe perspectieven een aanzet te hebben gegeven voor een slim, integrale en betaalbare oplossing voor het renoveren van daken. Er wordt een oplossing geboden voor het isoleren van hellende daken van doorzonwoningen uit de periode 1950–1975. Hierbij kan door middel van styling en tuning aan de specifieke wensen van beheerder en gebruiker gehoor kan worden gegeven.

Verder lezen

Actiefhuis morgen gangbaar (2): de Toyota Prius als metafoor

Door: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

De afgelopen vijftig jaar hebben zich grote veranderingen voorgedaan in het energiegebruik in de woning. In principe werd er geleefd met de cyclus van de dag en van de seizoenen. In de jaren vijftig gingen de bewoners relatief vroeg naar bed. Veelal als de duisternis intrad. En voor zover er ’s avonds geleefd werd, betrof het veelal één vertrek met verlichting en verwarming. Het aantal elektrische apparaten bestond uit niet meer dan een eenvoudige wasmachine, een stofzuiger, een strijkijzer, een radio en, ingeval van het ontbreken van gas, een elektrisch fornuis. Het elektrisch fornuis werd tijdens het stookseizoen ingeruild voor de plattebuiskachel in de woonkeuken. Het elektraverbruik lag beneden de 500 kWh en de verwarming, uitgedrukt in kWh, bedroeg ook minder dan 2.000 kWh. In totaal ging het om zo’n 2.500 kWh equivalent. Nu, vijftig jaar later, is dit meer dan verdrievoudigd, ondanks allerlei energiebesparende maatregelen.

Verder lezen

Smile doet de gevel glimlachen

door: Martin Liebregts en Yuri van bergen

De soberheid van drie miljoen
Drie decennia lang – van 1960 tot 1990 – is aan de uitstraling en het beeld van de woningbouw weinig aandacht besteed. In die periode zijn er 3,4 miljoen woningen gebouwd, waarvan 45 procent in opdracht van de voorraad eengezinswoningen. Beperken we ons tot alleen de sociale huursector, dan is ca. 50 procent eengezinswoningen (ofwel 0,7 à 0,8 miljoen woningen). Kenmerkend voor deze woningen is een grote mate van soberheid in materiaalgebruik en detaillering. Het moet de opgave zijn om deze woningen, met respect voor het bestaande, een gezicht te geven dat duurzaam is. En aan alle eisen voor de lange toekomst voldoet.

Het woord gevel is afgeleid van het Griekse woord KEPHALE, wat hoofd betekent. In de synoniemen voor het woord gevel komt het aspect van presentatie duidelijk naar voren: gezicht, front, voorkant etc. Je probeert met de gevel alles te zeggen.

Op de markt is er geen aanbod dat de gevel als totaal beschouwt. Nog steeds gaat het in de dagelijkse praktijk om ‘losse’ onderdelen: stenen, kozijnen, luifel etc. Maar juist de samenhang van het totaal bepaalt het beeld. Het ligt in de bedoeling om een gevel als systeem met diverse marktpartijen te ontwikkelen. Een aanbod dat rekening houdt met diverse aspecten van de gevel en optimale
ruimte laat voor de keuze op projectniveau.

Verder lezen